10.
Türkiye'nin küresel maden çeşitliliğindeki sıralaması.
%2,2
Türkiye'nin küresel endüstriyel hammadde rezervindeki payı.
%40
Türkiye'nin küresel doğal taş rezervindeki payı. Dünya ihracatında ise %68'lik bir pay ile liderdir.
%73
Türkiye'deki küresel bor rezervleri oranı.
%62
2021 yılında Türkiye’de gerçekleştirilen küresel bor ticareti oranı.
20,4 milyar ton
Türkiye'nin linyit rezervi miktarı.
102 milyon ton
2022 yılında Türkiye’de linyit üretimi miktarı.
31 ton
2022 yılında Türkiye’de altın üretimi miktarı.
Türkiye madencilik ve metal sektörü ülkenin güçlü ekonomisine paralel olarak büyümektedir. Alpler’den Güneydoğu Avrupa'ya yayılarak Türkiye, Aşağı Kafkaslar, İran ve Himalayalar üzerinden Çin'e kadar uzanan özel bir ofiyolit türü olan Tetis-Avrasya Metalojenik Kuşağı'nın batı bölümünün çoğunluğunu bünyesinde barındıran Türkiye, maden yatırımcılarına kanıtlanmış bir potansiyel sunmaktadır. Bu kuşakta en az keşif yapılan bölge olan Türkiye, bu özelliğiyle maden çıkarma faaliyetlerinde bulunan şirketler için oldukça umut vadeden bir bölge olarak dikkat çekmektedir.
Türkiye madencilik ve metal sektörüne ait bazı temel veriler ve rakamlar şu şekildedir:
- Madencilik sektörünün Türkiye GSYİH içindeki payı 2021 yılında %1,33 iken, 2022 yılında %1,36'ya yükselmiştir.
- Sektörün toplam üretim değeri 2020 yılında 83,01 milyar TL iken 2020 yılında 131,5 milyar TL’ye ulaşmıştır.
- Türkiye'nin genç, dinamik ve eğitimli iş gücü oldukça nitelikli bir iş gücü havuzu sunmaktadır. Türkiye'de 38 şehirde 12 maden mühendisliği bölümü bulunmaktadır. 2023 yılında Maden Mühendisleri Odası üye listesine kayıtlı maden mühendislerinin sayısı 19.609'dur ve yetenek havuzuna 293 yeni maden mühendisi eklenmiştir.
- Türkiye'nin madencilik sektöründeki şirketlere sunduğu avantajlar yalnızca nitelikli iş gücüyle sınırlı olmayıp avantajlı lojistik ve sondaj maliyetleri, önemli pazarlara yakınlık, cazip devlet teşvikleri ve oldukça rekabetçi vergileri de içermektedir.
- Çarpıcı ekonomik büyüme, uzun yıllardır süregelen siyasi istikrar, yapısal reformlar ve devlet kurumlarının sunduğu destek sayesinde Türkiye, madencilik sektörüne 2023 yılında 171 milyon ABD doları doğrudan yabancı yatırım girişi sağlamıştır. Sektördeki ihracat ise 2022 yılında 6 milyar ABD doları olarak kaydedilmiştir.
- Türkiye'de 2004 yılında sadece 138 olan uluslararası maden şirketi sayısının bugün 649’a çıkmış olması yatırımcıların Türkiye'ye olan ilgisinin arttığını kanıtlar niteliktedir.
Yatırım teşvikleri, yatırımın yapıldığı yere bağlı olarak imalat sanayii için değişiklik gösterir. Türkiye, illerin sosyo-ekonomik gelişim seviyelerine göre 6 bölgeye ayrılmıştır. Bölge 1 en gelişmiş bölgeyken, Bölge 6 en az gelişmiş bölgedir. Görece daha az gelişmiş bir bölgede yatırım yapan yatırımcılar, daha yüksek teşvik oranlarından faydalanabilir ve bunun tersi de geçerlidir.
Ancak, madencilik, havacılık, elektronik ve ilaç gibi sektörler Türkiye'de yüksek teknoloji yatırımları altında sınıflandırılmıştır. Bu yüksek teknoloji sektörlerine yatırım yapılırsa, yatırımcılar yatırımın yapıldığı yere bakılmaksızın yüksek teşvik oranlarından faydalanabilir. Ayrıca, madencilik bu sektörlerden biridir ve maden çıkarma yatırımları, yatırımın yapıldığı yere bakılmaksızın Öncelikli (Bölge 5) Teşviklerinden faydalanabilir.
